مایستوم (Mycetoma) که به عنوان "پای مادورا" (Madura foot) نیز شناخته می‌شود، یک عفونت مزمن و به آرامی پیش‌رونده در پوست و بافت زیرجلدی است که معمولاً به دلیل تلقیح تصادفی گروه‌های مختلفی از میکروارگانیسم‌ها رخ می‌دهد. عوامل ایجاد کننده این بیماری در مناطق دارای آب و هوای گرم و مرطوب در خاک، گیاهان، چوب‌ها و مواد گیاهی در حال پوسیدگی یافت می‌شوند و به جنس‌های مختلف قارچ (یومایستوم - eumycetoma) یا باکتری (اکتینومایستوم - actinomycetoma) تعلق دارند. بیش از ۵۵ میکروارگانیسم به عنوان عوامل ایجاد کننده شناسایی شده‌اند که گونه‌های مادورلا مایستوماتیس (Madurella mycetomatis)، آکرومونیوم (Acremonium)، فوزاریوم (Fusarium) و آسپرژیلوس (Aspergillus) از شایع‌ترین عوامل ایجاد کننده یومایستوم و گونه‌های استرپتومایسس سومالی‌ینسیس (Streptomyces somaliensis) و نوکاردیا برازیلینسیس (Nocardia brasiliensis) از شایع‌ترین عوامل ایجاد کننده اکتینومایستوم هستند. توزیع جغرافیایی عوامل ایجاد کننده متفاوت است، به طوری که یومایستوم در آفریقا و هند شایع‌تر است و اکتینومایستوم در آمریکای لاتین بیشتر دیده می‌شود.
مایستوم به طور عمده در مناطق گرمسیری، نیمه‌گرمسیری و استوایی تشخیص داده می‌شود و عمدتاً جمعیت‌های فقیر و حاشیه‌نشین با دسترسی محدود به مراقبت‌های پزشکی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در سال ۲۰۱۷، سازمان بهداشت جهانی (WHO) مایستوم را به عنوان یک بیماری گرمسیری نادیده گرفته‌شده طبقه‌بندی کرد. عوامل خطر برای مایستوم شامل تروما، تماس پوست با خاک و گیاهان، جنس مذکر و نقص ایمنی است. مطالعات نشان داده‌اند که بیش از ۹۰٪ موارد در افراد بالای ۱۸ سال رخ می‌دهد. در حدود ۸۵٪ از موارد، مایستوم‌ها در پاها و اندام‌های تحتانی رخ می‌دهند، جایی که احتمال وقوع تروما و تماس با خاک بیشتر است. مایستوم‌ها به ندرت در نواحی دیگر بدن گزارش شده‌اند (مانند دست‌ها، ران‌ها، باسن، ساعد، شانه‌ها و سر و گردن).
پس از اولین تماس با ارگانیسم بیماری‌زا، یک دوره نهفتگی از ماه‌ها تا سال‌ها وجود دارد. زمان از بروز اولیه تا مراجعه به پزشک گزارش شده است که بین ۳ ماه تا ۵۰ سال متغیر است.
سیر بالینی بر اساس ارگانیسم ایجاد کننده، محل ضایعه و عوامل میزبان تعیین می‌شود. اکتینومایستوم مخرب‌تر است، سریع‌تر پیشرفت می‌کند و زودتر از یومایستوم به استخوان نفوذ می‌کند. بیشتر عفونت‌ها محلی باقی می‌مانند و ممکن است باعث تخریب محلی قابل توجهی شوند. انتشار عفونت می‌تواند به صورت محلی و در توزیع اسپوروترکوئیدی به عروق لنفاوی و غدد لنفاوی مجاور رخ دهد. انتشار هماتولوژیک نیز نشان داده شده است. پیش‌آگهی ضعیف‌تر ممکن است با ضایعات سر و بالای ران مرتبط باشد زیرا ممکن است به داخل جمجمه و به ارگان‌های داخلی گسترش یابد.
موضوع مرتبط: اکتینومایکوزیس (actinomycosis)